Geschiedenis Noord-Holland
Holland was het belangrijkste gewest over een Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werd een Bataafse Republiek uitgeroepen. Na de staatsgreep betreffende 21 januari 1798 werd op 23 april 1798 een Acte van Staatsregeling aangenomen, waarmee een oude gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. De republiek werden onderverdeeld in 8 departementen betreffende zo heel wat geoorloofd gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
dit departement aangaande Texel
dit departement betreffende de Amstel
het departement over de Delf
Tevens lagen tevens het departement met de Schelde en Maas en dit departement aangaande een Rijn deels op Hollands grondgebied.
Uiteindelijk voldeed een andere ordening niet en na een instelling in 1801 met het Bataafs Gemenebest werden het departement Holland ingesteld volgens een oude gewestelijke grenzen met Holland. In 1806 werd dit Bataafs Gemenebest vernieuwen via dit Koninkrijk Holland. Dit jaar daarop werden dit departement Holland opgedeeld in dit departement Amstelland (overeenkomend betreffende Noord-Holland) en het departement Maasland (overeenkomend met Zuid-Holland). Na in 1811 het Koninkrijk Holland voor het Franse Keizerrijk werden gevoegd, werd Amstelland voor Utrecht gevoegd tot het département een la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werd Maasland omgedoopt tot département des Bouches-een-la-Meuse - Monden aangaande een Maas.
Nadat een Fransen eind 1813 uit Holland gevlucht waren, bleef een indeling aanvankelijk ongewijzigd. Betreffende een Grondwet aangaande 29 maart 1814 werden een departementen vervangen via provinciën ofwel landschappen. Zuiderzee en Monden betreffende de Maas werden verenigd in een provincie Holland. Door minister Over Maanen werden in een grondwetcommissie alsnog de benaming Holland en West-Friesland voorgesteld "teneinde juiste verlangen betreffende achtenswaardige Noordhollanders ... toe te geven", doch dit werden door een rest over de commissie verworpen.[twee]
Een andere provincie kreeg in 1814 2 gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam betreffende de voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen retour van Friesland naar Holland, doch een deel met Hollands Brabant was bij Noord-Brabant en in 1815 werden ook het laatste Hollands Brabant, nederland aangaande Altena, voor Noord-Brabant gevoegd. Tenslotte werd in 1820 de grens betreffende Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Teneinde een dominantie te verminderen werd Holland voor de grondwetsherziening aangaande 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. Een noodzakelijkheid hiertoe werden in Zuid-Holland niet gevoeld. In Noord-Holland gold dit immers in sterke mate voor Amsterdam, dat in 1838 dit provinciaal gerechtshof aan zich voorbij zag kunnen ten gunste van Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd voor een overheersende positie over Amsterdam en drong men aan op het herstel met de verdeling zoals deze was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier wegens 1795. Hier werden desalniettemin niet aan tegemoetgekomen. Na een Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werden deze bij Noord-Holland gevoegd, waarna Zuid-Holland in 1864 het grootste deel aangaande een gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden een eilanden Vlieland en Terschelling voor een provincie Friesland ingedeeld.[3] Dit voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit aangaande Noord-Holland.
Om 2010 tot 2012 was daar enig tijd sprake aangaande ons samenvoeging over de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werd overduidelijk dat deze regelen over de baan zijn.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met dit Noorderkwartier, een IJsselmeerpolders en ons deel over Friesland
Noord-Holland bestaat grotendeels uit een kopvormig schiereiland tussen een Noordzee, een Waddenzee en het IJsselmeer. In dit zuiden grenst een provincie met Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten door geneesmiddel betreffende een Houtribdijk en Hollandse Brug met een provincie Flevoland en in dit noorden via middel aangaande de Afsluitdijk aan de provincie Friesland.
De provincie kan geraken onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en Klik hier ons zuidelijk deel, waarbij dit Noordzeekanaal (en voorheen dit IJ) indien grens fungeert.
Ten zuiden van het Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden aangaande Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer met een luchthaven Schiphol en tegelijk het Gooi, evenals ons dichtbevolkt gebied, doch betreffende ons landschappelijk geheel ander karakter (bosrijk en niet geheel vlak).
Ten noorden aangaande het klik hier nu Noordzeekanaal bevinden zich de Zaanstreek en overige, kleinere, delen en dorpen. Een dichtstbevolkte zone loopt tot iets voorbij een stad Alkmaar. Er bevinden zichzelf in dit deel betreffende een provincie tevens landelijker gebieden: Waterland, een grote droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en totaal in het noorden de Kop aangaande Noord-Holland met wordt hier doorgestuurd dit uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, dit voormalige eiland Wieringen en dit waddeneiland Texel.
Een westkust met een provincie is grotendeels via duinen beschermd. Op deze plaats liggen welbekende badplaatsen als Zandvoort, IJmuiden, Wijk aan Zee, Egmond aan Zee en Bergen. Waar een duinen via een Noordzee waren verzwolgen, werden een Hondsbossche Zeewering aangelegd.
De streek tussen Haarlem, Velsen (aan beide zijden aangaande het Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar heet Kennemerland. Een deel aangaande Kennemerland vormt de IJmond, met de Hoogovens en andere industrie: dit is dit westelijk gebied van dit Noordzeekanaal, betreffende als middelpunt een haven en sluizen over IJmuiden. Ten noorden over Kennemerland ligt een antieke marktplaats Schagen en op een noordpunt betreffende het schiereiland de marinehaven Den Helder, tevens veerhaven voor Texel.
Aan de oostkust liggen historische steden zodra Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en verder dit eiland Marken en een opmerkelijke vissersplaats Volendam.
De voornaamste binnenwateren in Noord-Holland zijn het IJ (ooit een zeearm) en dit Noordzeekanaal betreffende een daarin, alang dan niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en dit Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland geraken meerdere dialecten gesproken. Landelijk geniet het Amsterdams de meeste bekendheid, het uitgezonderd in Amsterdam in steden wanneer Alkmaar, Purmerend en Hoorn heel wat is te horen, omdat op deze plaats heel wat Amsterdammers wonen. Een meest typische dialecten vindt men op dit platteland. Op welke manier noordelijker men komt, op welke manier meer het lokale dialect aangaande de standaardtaal afwijkt; vooral dit Tessels en dit Wierings beschikken over een heel persoonlijk karakter.
Precies wanneer in overige dialectgebieden is ook in Noord-Holland sprake van ons teruggang over een dialecten. Toch zijn enkele dialecten nog opvallend vitaal. Met name het Volendams is ter plaatse alsnog heel algemeen gesproken. Verschillende dialecten, bijvoorbeeld dit Aalsmeers, bestaan nagenoeg verdwenen.
Het IJ is vanouds ons barrière en het blijkt verder uit een dialecten. De dialecten ten noorden betreffende dit IJ zijn de meeste afwijkende.
Bij het IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te beluisteren)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
De dialecten ten zuiden van dit IJ en Noordzeekanaal lijken meer op een dialecten met Zuid-Holland en worden taalkundig dan ook dikwijls indien Zuid-Hollands beschouwd. Immers nemen een traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts een overgangspositie in, met ook Noord- mits Zuid-Hollandse kenmerken. De Gooise dialecten, welke intern vrij divers bestaan, vallen in een Utrechtse groep.
Boven het IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
Een dialecten betreffende vanouds geïsoleerde gemeenschappen ingeval Volendam, Egmond of een Waddeneilanden beschikken Lees meer hier over een enorm persoonlijk ontwikkeling doorgemaakt en zijn op enkele punten heel conservatief gebleven, waar ze zichzelf op andere punten juist opvallend beschikken over vernieuwd en daarom bijzonder scherp aangaande een omliggende dialecten bestaan gaan afwijken.
Een ordening van een dialecten boven het IJ is problematisch en kan zijn aanleiding geweest tot verschillende polemieken in een taalwetenschap. Dikwijls kan zijn op de verwantschap met dit Fries gewezen: betreffende name de conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) beschikken over veel achterbaks betreffende dit Fries. Veel onderzoekers vermoedden ons Fries substraat: een oorspronkelijke taal zou Fries zijn geweest. Dit Hollands zou dat Fries pas laat verdrongen beschikken over en heeft dit nimmer absoluut mogen vernieuwen, zodat Friese vormen en constructies alsnog voortleven in de dialecten. Ofschoon deze theorie heel wat aanhang bezit, wordt ze via andere taalkundigen van een hand gewezen en zouden een Friese vormen eerder op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV kan zijn een overheids-NV, gesticht op 4 juli 2004, met een Provincie Noord-Holland indien enig aandeelhouder. De bedrijf zorgt in opdracht betreffende een besturen betreffende de recreatieschappen vanwege de ontwikkeling, aanleg, het beheer en verzorging betreffende 6 recreatiegebieden in Noord-Holland: Het Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Milieu Noord-Holland
In Noord-Holland zijn twee omvangrijke nationale parken: het Nationaal Park Duinen met Texel (de gehele westzijde van Texel) en dit Nationaal Park Zuid-Kennemerland (de brede duinstrook met Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Daarnaast bestaan er in Noord-Holland ons tiental andere via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder het Noordhollands Duinreservaat (met Wijk aan Zee tot Schoorl), een Schoorlse Duinen en de Amsterdamse Waterleidingduinen klik hier nu (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte bestaan daar in Noord-Holland nog ettelijke andere vollere en kleinere natuurgebieden, zoals dit Goois Natuurreservaat, de Hulk, het Naardermeer, dit Balgzand en de Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. regio via Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland vanwege dit hoofdartikel over het onderwerp.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland is van 2016 ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort